Hidroelektrane i u Plavu: Pokažite elaborat o zaštiti sredine
Aktivista plavskog Udruženja građana „Sačuvajmo rijeke“ Rašit Marković, zatražio je od privatnih vlasnika mHE i državnih institucija da pokažu elaborat o zaštiti životne sredine koji je trebalo da postoji kada su građene dvije male hidroelektrane u srcu Nacionalnog parka „Prokletije“ u Plavu.
On je Portalu RTCG kazao da je veoma zainteresovan da vidi ko je potpisao ovaj eleborat.
“Zanima me ko je bio taj ko je stavio potpis na taj dokument i svjesno počinio krivično djelo. Ko je potpisao eleborat da se u srcu Nacionalnog parka Prokletije baci atomska bomba. To su razmjere štete koja je ovdje napravljena izgrdnjom te dvije male hidroelektrane“, rekao je Marković.
On je kazao da je spreman da sva svoja saznanja podijeli sa tužilaštvom, ali je pozvao Specijalnog državnog tužioca da i on zatraži elaborat o zaštiti životne sredine i stavljanju tri rijeke pitke vode u srcu nacionalnog parka u cijevi.
“Možda je nisam u pravu, ali poglavlje 27, koje se tiče zaštite životne sredine, bez odgovora na ovo pitanje možda neće moći biti zatvoreno“, smatra Marković.
Rašit Marković (foto: Fejsbuk)
Građanski aktivisti iz Plava su ranije preko Portala RTCG saopštili da izgradnja malih hidroelektrana u srcu Nacionalnog parka prokletije 2016. godine predstavlja predstavlja organizovani kriminal, na koji već sedam godina niko nije reagovao i pokušava da se prepusti zaboravu.
Oni ističu da od kada su ovaj problem javno iznijeli, ni jedna ni lokalna ni državna institucija nije reagovala.
Smatraju da je to nečuven slučaj u svijetu i da predstavlja najveći ekološki zločin koji je napravljen u Crnoj Gori. 2016. godine firmi „Kronor“ iz Podgorice neko je dao koncesije za gradnju mHE na tri rijeke koje izviru u u NP Prokletije.
To su rijeke Hridska i Babinopoljska iz kojih je voda dovedena do jedne hidrocentrale, kao i treća rijeka, Treskavička, na čijim vodama je izgrađena druga hidrocentrala.
Vodozahvati su u strogoj zoni Nacionalnog parka Prokletije, a zatim su te rijeke cijevima u dužini od više kilometara dovedene do mašinskih postrojenja, odnosno malih hidrocentrala, koje se nalaze u takozvanoj zoni zaštite nacionalnog parka.
Nacionalni park Prokletije proglašen je 2009. godine, a tadašnje vlasti, od lokalnih do državnih, u sprezi sa tajkunima, dozvolile su gradnju malih elektrana u srcu ovog parka 2016. godine.
Prema nešto ranijim podacima iz centralnog registra, vlasnik firme “Kronor“, koja je tada dobila koncesije za izgradnju malih hidroelektrana u NP Prokletije, je kompanija “Kroling“.
Vlasnik te kompanije bio je Željko Mišković, dok su po deset procenata imali “Normal kompani“ i “Mont hidro“. Vlasnik „Normala“ je bio Željko Burić, a „Mont Hidra“ Predrag Bajović, šura nekadašnjeg premijera Igora Lukšića.
Portal RTCG juče je pisao o tome da pisao o tome da poslovi izgradnje i gazdovanja malim hidroelektranama na sjeveru Crne Gore predstavljaju najlakšu dobit za vlasnike, dok lokalno stanovništvo na čijim teritorijama su male hidrolektrane izgrađene ima najamnje koristi.
Okvirna dobit pojedinih vlasnika malih elektrana mogla se dobiti one godine kada su u vrijeme pandemije koronavirusa proizvođači električne energije iz malih hidroelektrana donirali 401.593 eura.
Oni su tada, naime, prihod od 401.593 eura, kako su zajednički saopštili, ostvaren u februaru mjesecu 2020. godine, donirali Nacionalnom koordinacionom tijelu za zarazne bolesti.
Podgorički Kronor vlasnik je te godine mjeečni prijavio prihod u iznostu od 90.403 eura. Malo više ili malo manje, godišnja dobit je 2020. bila 1.084.836 eura.
Njihov prihod veći je od budžeta Opštine Plav, ili makar neto zarada svih zaposlenih u lokalnoj upravi.
“Na stranu prihodi koji su toliki ili veći. Samo tražimo da nam Kronor ili lokalne i nadležne državne institucije pokažu elaborat o zaštiti životne sredine koji je morao da postoji prije početka izgradnje malih hidrolektrana u Nacionalnom parku Prokletije, i ako postoji, čiji je potpis na njemu”, zaključio je Marković.
Izvor: RTCG