AMU: FINSKA ISKUSTVA KAO PODSTICAJ AMU ZA DALJE UNAPREĐENJE MEDIJSKE PISMENOSTI
Na poziv Misije OEBS-a u Crnoj Gori, direktorica Agencije za audiovizuelne medijske
usluge (AMU), Sunčica Bakić, boravila je u Helsinkiju na studijskoj posjeti usmjerenoj na
unapređenje medijske pismenosti i jačanje otpornosti na dezinformacije. Posjetu je
organizovalo Ministarstvo vanjskih poslova Finske uz podršku OSCE Task Force-a, a okupila je
predstavnike institucija i organizacija iz Crne Gore, Albanije i Sjeverne Makedonije.
Tokom intenzivnog dvodnevnog programa učesnici su se upoznali sa finskim modelom medijskog
obrazovanja, politikama koje se razvijaju na nacionalnom nivou i praksama kroz koje se gradi kritičko
promišljanje i odgovorno korišćenje medija. U Ministarstvu vanjskih poslova Finske predstavljeni su aktuelni
trendovi informacione bezbjednosti i načini na koje se finske institucije suočavaju sa narastajućim izazovima
dezinformacija. Predstavnici Ministarstva obrazovanja i kulture i Nacionalne agencije za obrazovanje detaljno
su predstavili pristup Finske, koji se zasniva na integrisanju medijske pismenosti u sve nivoe obrazovanja, uz
naglašenu ulogu učenja zasnovanog na praksi. Posebnu pažnju učesnika izazvala su iskustva finskog javnog
servisa Yle i predstavnika štampanih medija, koji su govorili o novinarskim standardima, transparentnosti,
provjeri informacija i uvođenju inovativnih mehanizama za ograničavanje uticaja manipulativnog sadržaja.
Delegacija je posjetila i Evropski centar izvrsnosti za suprotstavljanje hibridnim prijetnjama, gdje su domaći
stručnjaci predstavili najnovije analize hibridnog uticaja i iskustva u identifikovanju i razumijevanju
dezinformacionih obrazaca.
Drugi dio programa bio je usmjeren na praktične primjere, a delegacija je tokom posjete jednoj
srednjoj školi imala priliku da se detaljno upozna sa načinom na koji se kroz nastavu i školske projekte
razvijaju medijska i digitalna pismenost. Učesnici su razgovarali sa nastavnicima i učenicima, obišli medijske
laboratorije i kabinete i stekli uvid u pristup koji podrazumijeva aktivno učešće učenika, kreativnu produkciju
sadržaja i kontinuirano promišljanje o ulozi medija u savremenom društvu. Posebno je analizirano kako se u
gradu Helsinkiju, kroz gradske strategije i obrazovne politike, sistematski ulaže u podizanje nivoa medijske
pismenosti građana svih generacija. Program je zaključen sastancima posvećenim samoregulaciji, na kojima
su predstavljeni rad i principi finskog tijela za medijsku samoregulaciju.
Tokom studijske posjete, Bakić je iskoristila priliku da predstavi sve aktivnosti i projekte Agencije u
oblasti medijske pismenosti realizovane u periodu od 2020. do 2025. godine. Učešće direktorice Bakić u
studijskoj posjeti predstavlja važan korak u jačanju saradnje sa finskim institucijama i međunarodnim
partnerima, kao i u unapređenju pristupa medijskoj pismenosti u Crnoj Gori. Stečena iskustva i primjeri
dobre prakse doprinijeće aktivnostima Agencije za audiovizuelne medijske usluge usmjerenim na dalji razvoj
i unapređenje inicijativa u oblasti medijske pismenosti.
