Idejno rješenje Zlatarski park i rekonstrukcija Robne kuće Beko
Idejno rešenje radnog naziva ¨Zlatarski park¨ iz januara 2021. godine predstavlja koncept koji ima za cilj rješavanje problema glavnog gradskog jezgra Podgorice, predstavlja djelo autora Miroslava Vukčevića.
Lokacija oivičena na zapadnoj strani Robnom kućom ,,Beko“, na istočnoj strani sa soliterima ¨Kanarinci¨, sa sjeverne i južne strane ulicama Miljana Vukova odnosno Novaka Miloševa bi se mogla iskoristi za izgradnju tri podzemna nivoa, i to dva nivoa podzemnih garaža (nivo -3; -2) i (nivo -1) sa alejama koje bi opsluživale poslovne prostore zlatarskih radnji, koje bi bile premještene u takvim novoizgrađenim objektima i (nivo 0) zeleni pojas koji bi se sastojao od četiri novoformirane zelene površine, kao i sa rampama za opsluživanje dva nivoa podzemnih garaža.
Vertikalna liftovska i stepenišna povezanost svih nivoa bi bila smještena na četiri ugla pomenute lokacije i tako na najlakši i najfunkcionalniji način omogućila korišćenje istih.Konstrukcija novoformiranih aleja koje presijecaju površinski park imaju funkciju povezivanja četiri najfrekventnije tačke na ovoj lokaciji stazama po obodima aleja.
Aleje su inspirisane da svaka pojedinačno prestavlja jednu od četiri značajnije podgoričke rijeke (Moraču, Cijevnu, Zetu i Ribnicu). U kombinaciji prirodnih materijala tj. kamena sa staklenim površinama zlatarskih radnji, sa okolnih objekata bi se stvorio efekat rijeka koje presjecaju površinski parkovski nivo.
Zidovi stepenica koji bi služili za povezivanje površinskog nivoa sa alejama i poslovnim prostorima zlatarskih radnji, bile bi simbolično ukrašene sa ¨podgoričkim oblucima¨ svaka sa po jedne od pomenute četiri rijeke i tako bi predstavljale spomenik najvećem prirodnom bogatsvu Podgorice- rijekama.
Novoformirana četiri zelena pojasa na površinskom nivou su isprepletani stazama koje su projektovane da podsjecaju na četiri podgorička sastavka koja rijeka Morača pravi sa svojim pritokama (Zetom, Ribnicom, Cijevnom i Sitnicom, da i nju ne izostavimo). Na takav način bi se formirale žardinjere koje bi bile obogaćene vegetacijom i čijim bi obodima bile postavljene klupe.
Četiri površinska zelena pojasa bi bila povezana sa četiri mosta koja u širem obimu čine krug. Krug kao simbol jedinstva u očuvanju naših rijeka, predstavlja savremenu verziju ¨crnogorskog guvna¨ koje bi bilo mjesto okupljanja i besjede što u suštini i jeste u njegovoj tradiciji i kao takav zaslužuje da se nađe u samom srcu grada.
U centralnom dijelu (na nivou -1) na ukrštanju četiri aleje bi se nalazila fontana simetrična postojećoj na Trgu Nezavisnosti, čiji bi vodeni mlaz bio vidljiv sa površinskog zelenog nivoa, što bi posebno u noćnim satima u kombinaciji sa osvetljenjem stvorilo jedinstven vizuelni doživljaj.
Na ovakav način Glavni grad bi riješio problem parking prostora u centru grada ali bi se bavio i rješavanjem niza drugih problemima i to:
- Formiranjem zelenih površina i sadnjom velikog broja sadnica bi se poboljšali uslovi života i boravka u samom gradskom jezgru, što je gradu poput Podgorice prijeko potrebno. Na lokaciji se nalazi par višedecenijskih stabala koja bi bila očuvana, što omogućava plansko smještanje zelenih površina na mjestima pomenutih stabala;
- Sve zgrade i objekti koji okružuju lokaciju dobili bi na vrijednosti i na taj način bi se formirala nova urbana cjelina;
Poboljšali bi se uslovi u kojima rade zlatari i tako stvorili potencijal za razvoj zlatarskog zanata, koji bi se na ovakav način posebno promovisao
Finansiranje ovakvog rešenja najpoželjnije je obezbijediti tako što će Glavni grad uzeti kredit koji bi se isplaćivao od naplate parking mjesta u dva nivoa podzemnih garaža. Nivo (-1) u kom bi se nalazile zlatarske radnje bio bi tad srazmjeran ili veći od površina postojećih objekata koji se nalaze na tom mjestu, što bi omogućilo premještanje cjelokupnih postojećih zlatarskih objekata u novoizgrađene.
Vlasnicima zlatarskih radnji bi nakon ispate kredita bila dodiljena trećina parking mjesta u podzemnim garažama na upravljanje što se podudara sa površinom koju trenutno zauzimaju na ovoj lokaciji, a Glavnom gradu bi pripale dvije trećene garažnih mjesta. Ovako uređena lokacija bi omogućila da se pažnja usmjeri i na rješavnje problema Robne kuće,, Beko“ koja se nalazi u neposrednoj blizini rampi za podzemne garaže, koje bi se koristile i za opsluživanje podzemnih garaža koje bi se izgradile na mjestu Robne kuće i platoa ispred nje. Na takav način, konstruisanjem parking garaža bi se omogućilo da se ponovo izgradi savremeni objekat Robne kuće, poštovanjem arhitekture arhitekte Boža Milića uz osavremenjavanje kontura i materijala istog.
Finansiranje bi bilo po istom principu kao i za ¨Zlatarski park¨ s tim što bi vlasnici poslovnih objekata u Robnoj kući dobili polovinu parking mjesta nakon isplate kredita koji bi Glavni grad obezbijedio za gradnju. Takođe zbog naziva Robne kuće ,,Beko““, od te multimilijarderske kompanije bi se moglo obezbijediti naslovno sponzorstvo za izradnju novog objekta što je veoma vjerovatno, s obzirom na njegovu lokaciju i specifičnost i inovativnost arhitekture.
Objekat Robne kuće čiji su poslovni prostori u privatnom vlasništvu je trenutno u fazi raspadanja i ne postoji isplatljiv način za njegovu kvalitetnu rekonstrukciju imajući u vidu da je svaki od pomenutih vlasnika već vršio određene korekcije na objektu, kao i činjenica da bi se u svrhu isplativosti ovakve investicije, potencijalno morali znatno povećati kapaciteti Robne kuće.
Deset karakterističnih površina koja su glavna arhitektektonska obilježja Robne kuće ,,Beko“ na istočnoj fasadi orjentisana prema ¨Zlatarskom parku¨ bi bila obogaćena zelenim zidovima, dok bi na istim sa zapadne strane bili postavljeni video zidovi koji bi se koristili u marketinške svrhe.
Prednja fasada Robne kuće sa video zidovima bi imala višenamjensku funkciju. Pored pomenutog prikazivanja reklama služila bi i kao bina na način što bi se na platou ispred Robne kuće konstruisala pokretna bina, koja bi bila uvučena ispod površine onda kada se ne koristi. U takozvanim haubama iznad video zidova bi bila sakrivena sva pokretna oprema za osvjetljenje, a sa strana prednje fasade bi bilo skriveno ozvučenje koje bi se izvlačilo kada bi se prostor koristio kao bina.
Na takav način bi se prostor koji se i inače koristi u ove svrhe osavremenio i omogućio da se na njemu češće i kvalitetnije organizuju muzički, kulturni i razni drugi događaji.
Kombinacija fasade Robne kuće sa video zidovima i pokretne bine je totalno unikatna u svijetu i prestavljala bi prepoznatljivo obilježje našeg grada, što bi nesumnjivo uticalo na turističku ponudu Podgorice.
Bina koja je na nivou najvećih festivalskih bina, na objektu robne kuće bi se mogla ponuditi nekoj produkcijskoj kući koja bi organizovala i pokrivala sve troškove muzičkih događaja, a isti bi se prenosili uzivo na njihovim platformama i na taj način bi imali besplatne koncerte visoke produkcije koji bi predstavljali brend koji bi najbolje promovisao naš grad, a samim tim i cijelu državu.
Krov Robne kuće bi se mogao iskoristiti za izgradnju ugostiteljskog objekta sa dvije terase velikog kapaciteta i zelenim pokrivačem koji bi zauzimao više od polovine ukupne površine krova.
Idejnim rešenjem ¨Zlatarski park¨ i rekonstrukcijom Robne kuće ,,Beko“ svi bi imali koristi.
Vlasnici zlatarskih radnji bi izgradnjom ovakvog objekta unaprijedili poslovanje jer bi se tada njihovi poslovni prostori nalazili u skulpturalnom oblikovanom prostoru i na taj način bi predstavlajli dodatnu turističku ponudu u Glavnom gradu.
Vlasnici poslovnih prostora u robnoj kući Beko takođe bi dobili savremene objekte čija bi tržišna vrijednost bila značajno uvećana, a samim tim i njihovo poslovanje.
Glavi grad kao i svi građani Podgorice izgradnjom ovakvih objekata bi imali najveću korist jer bi centar grada dobio nove sadržaje i potencijal da se dalje razvija.
Autor: Miroslav Vukčević