Na pomolu zabrana uništavanja neprodatog tekstila u EU
Umjesto da se spali ili završi truleći na deponiji, tektstil i obuća koji se ne prodaju trebalo bi da pronađu alternativni put do potrošača kroz ponovnu upotrebu ili reciklažu
Ilustracija, Foto: Cam Morin, Unsplash
Nije nepoznanica da modna industrija proizvodi mnogo više garderobe nego što nam treba. Na globalnom nivou, skoro svaki treći proizvedeni komad nikada se ne proda. Proizvodi se često bacaju na deponije ili spaljuju s obzirom na to da su ova rješenja jeftinija za kompanije nego ponovna upotreba ili reciklaža.
Ali Evropska unija bi uskoro mogla da stane na kraj ovoj negativnoj praksi.
Vlade zemalja članica dogovorile su se početkom ove nedelje da uništavanje neprodatog tekstila, uključujući obuću i aksesore, treba da se zabrani, a sve u cilju smanjenja količine otpada, emisija gasova sa efektom staklene bašte i zagađenja.
Umesto da se komadi koji se ne prodaju odbacuju i spaljuju, insistira se da se oni ponovo upotrijebe, recikliraju ili doniraju.
Prije nego što zakon stupi na snagu, slijedi usaglašavanje nacionalnih vlasti i Evropskog parlamenta oko pravila koja se nalaze u sklopu Regulative za ekodizajn.
Prema prijedlogu Evropske komisije iz marta 2022. godine, izvršnom organu je prepušteno da naknadno utvrdi kada će zabrana uništavanja neprodate odeće i obuće početi da se primjenjuje.
Međutim, vlade zemalja članica složile su se da propisi treba da se implementiraju odmah, umjesto da se čeka na Evropsku komisiju da izvrši procjene pošto bi ovaj proces mogao da traje i do tri godine.
Dok bi velike kompanije sa preko 250 zaposlenih pravilima trebalo da se povinuju momentalno, period tranzicije za srednje kompanije trajao bi četiri godine, a najmanje kompanije, u kojima radi manje od 50 ljudi, predstavljale bi izuzetak.
Potrošnja tekstila u Evropskoj uniji nalazi se na neslavnom, četvrtom mestu najvećih uticaja na životnu sredinu i klimatske promjene, odmah iza hrane, stanovanja i mobilnosti. Godišnje nastane oko 5,8 miliona tona tekstilnog otpada što je otprilike 11 kilograma po stanovniku.
Većina odbačenog tekstila se deponuje ili završava u postrojenjima za spaljivanje. Na taj način ne samo da se uludo troše dragocjeni resursi, već dolazi do oslobađanja gasova koji zagrijavaju planetu i toksičnih hemikalija u vazduh, vodu i zemljište.
Porastom online trgovine posljednjih godina, uništavanje neprodatih artikala postaje veoma rasprostranjen izazov za Evropsku uniju.
Nastavak pregovora sa Evropskim parlamentom očekuje se pod španskim predsjedavanjem Evropskom unijom koje počinje u julu. Iako parlament tek treba da utvrdi svoju poziciju, djeluje kao da će biti naklonjen odluci da se spriječi uništavanje neprodatog tekstila i elektronskih uređaja.
Francuska je još 2020. godine donijela slične propise u okviru Zakona protiv otpada kojim se biznisi, opštine i građani podstiču da usvoje principe cirkularne ekonomije kada je riječ o neprehrambenim proizvodima koji se ne prodaju.
Najavljeni zakon Evropske unije podrazumijeva i kreiranje „digitalnog pasoša proizvoda” koji bi sadržao informacije o njihovoj održivosti i cirkularnosti, a sve kako bi kupci bili više informisani.
Izvor: Klima101
