Naučna otkrića koja su postavila nove rekorde u 2023.
Tokom 2023. godine istraživači su došli do mnogih otkrića koja postavljaju nove rekorde. Prošlogodišnji naučni superlativi bacaju novo svjetlo na naše drevne pretke, našu planetu i životinje sa kojima je dijelimo.
Najmanje sna među sisarima
Koliko god da ste lišeni sna, vjerovatno ste ipak bolje odmorni od sjevernog morskog slona. Tokom višemjesečnih lovačkih putovanja na moru, ovaj najveći predstavnik foka drijema manje od 20 minuta u kontinuitetu, a u prosjeku spavaju samo dva sata dnevno. To parira afričkim slonovima za titulu sisara koji najmanje spava.
Najraniji konjanici
Narod Jamnaja je moguće imao najranije jahače konja na svijetu. Prema novim otkrićima oni su jahali konje još oko 3.000 godina prije nove ere, vjekovima prije najranijih do sada poznatih istorijskih prikaza jahanja. Skeleti Jamnaja otkriveni u Rumuniji, Bugarskoj i Mađarskoj pokazuju znakove jahanja, uključujući tragove na butnoj kosti i karlici koji bi mogli da nastanu od sjedjenja u položaju za jahanje i oštećenja pršljenova koja su karakteristična onim koja nastaju usljed pada.
Najsunčanije mjesto na Zemlji
Posjetioci visoravni Altiplano u čileanskoj pustinji Atakama trebalo bi da obavezno spakuju kremu za sunčanje. Ovaj region, koji se nalazi na velikim nadmorskim visinama, dobija u prosjeku 308 vati sunčeve svjetlosti po kvadratnom metru, što je najintenzivnije sunčevo zračenje bilo gdje na Zemlji. Ponekad sunčevo zračenje premašuje 2.000 vati po kvadratnom metru, što se može mjeriti sa količinom sunčeve energije koja je karakteristična za uslove na Veneri, koja je mnogo bliža Suncu nego što je to Zemlja.
Najstarija crna rupa
Super masivna crna rupa udaljena oko 13,2 milijarde svjetlosnih godina od Zemlje je najudaljenija, najstarija crna rupa ikada registrovana. Datira iz vremena kada je svemir bio star samo 470 miliona godina, što je čini oko 200 miliona godina starijom od rekorda objavljenog 2021. i 100 miliona godina starijom od crne rupe koja je prethodno dobila ovu titulu u julu. Pošto se novootkrivena crna rupa može pohvaliti istom težinom kao i obližnja galaksija, istraživači misle da je crna rupa mogla nastati samo kolapsom masivnog oblaka gasa. Ovo otkriće bi moglo pomoći da se rasvijetli kako je rođena prva generacija velikih crnih rupa u svemiru.
Najstarija drvena konstrukcija
Izrezbareni, međusobno povezani trupci otkriveni u Zambiji stari su skoro 480.000 godina, što ih čini najstarijom poznatom drvenom strukturom. Struktura vjerovatno predstavlja prostora zasjedjenje i skladište hrane i nagovještava da su neki naši preci možda vodili manje nomadski način života nego što se ranije mislilo.
Najteža životinja ikada
Čini se da životinjsko carstvo ima novog šampiona u teškoj kategoriji. Izumrli kit, prikladnog imena Perucetus colossus, mogao je težiti i do 340 tona, što je otprilike dvostruko više od najtežih plavih kitova, sugeriše analiza fosila pronađenih u Peruu. Vjeruje se da je ovaj sisar lutao plitkim vodama prije 39 miliona godina, ali ostaje misterija šta je mogao da bude njegov obrok koji bi mu omogućio da održi ovakvu kilažu.
