Ostrvo bez kanti za smeće i deponije: Uskoro neće proizvoditi ni gram otpada

Malo ostrvo u Egejskom moru prvo je postalo potpuno energetski samoodrživo, a zatim je zauvijek zatvorilo deponiju, čime je steklo titulu prvog ostrva bez otpada.

Tilos je jedno od ostrva Dodekaneza, grupe ostrva u jugoistočnom dijelu Egejskog mora, koja na prvi pogled liče na mnoga, kako grčka tako i mediteranska ostrva. Netaknuta priroda, divno more i romantične luke, pune mirisa i cvijeća, divne plaže, zaboravljene kapele između maslina i smokvi…

Do njega se može doći sa Rodosa ili Kosa, a za dva i po sata stižete ne samo na još jedno mirno ostrvo, već na veoma posebno ostrvo u svjetskim razmjerama, jedino koje živi potpuno održivo i ne ostavlja svoj prljavi trag u prirodi. Tilos je trenutno jedino ostrvo na svijetu bez otpada.

Korak po korak

Ostrvo muzike i poezije poznato je i kao ostrvo otvoreno za nove i napredne ideje, bilo da se radi o javnom zdravlju, ljudskim pravima ili ekologiji – njegovih sedam stotina stanovnika već je steklo mnoga iskustva u raznim projektima. A pošto se ostrvo odlikuje fantastičnim biodiverzitetom, oni već nekoliko godina žive u nacionalnom parku. Od 2019. godine, kada je ovde otvorena prva grčka hibridna elektrana na vjetar i solarnu energiju, Tilos se može pohvaliti potpunom energetskom samodovoljnošću.

Uslijedila su manja poboljšanja, poput besplatnih stanica za punjenje električnih vozila i električnih autobusa, a onda su uskočili na sljedeći veliki zalogaj – smanjenje otpada.

Možda su ostrvljani jednostavno prešli na novi sistem jer im je reciklaža u krvi. Naime, na ostrvu se nalazi mjesto Mikro Čorio sa oko 220 napuštenih kuća – i to onih bez krovova jer su ih, kada su se mještani doselili u Lavadu pedesetih godina prošlog vijeka – ponijeli sa sobom.

Projekat „Just go zero” finansira i nadgleda grčka kompanija Poligreen, koja se bavi rešenjima u oblasti cirkularne ekonomije, a cilj mu je da Tilos pretvori u prvo zeleno ostrvo na svijetu sa nultim kućnim otpadom. Ostrvo trenutno reciklira više od 80 odsto svog otpada, što je najveća stopa reciklaže na svijetu, dok je prije početka projekta 87 odsto ostrvskog otpada završilo na deponiji.

Danas na ostrvu uopšte nema kanti za smeće, deponija je zatvorena, a na njenom mjestu postoji Centar za kreativnu reciklažu, gdje se pocijepani predmeti popravljaju ili ponovo koriste. U luci je postavljen informativni centar, čiji je najvažniji zadatak od početka bio da edukuje stanovnike o sortiranju otpada.

Svako domaćinstvo je tada dobilo svoju opremu bez otpada: kutije za otpad koji se može reciklirati i koji se ne može reciklirati, kesu za organski otpad i kutiju za cigarete, otpad se sakuplja od vrata do vrata na cijelom ostrvu, a stanovnici mogu da prate koliko je otpada reciklirano preko aplikacije. Sav otpad ide u 3K Circular Innovation Centre, gdje se dalje sortira i usmerava na reciklažu ili kompostiranje, dio otpada se koristi kao alternativno gorivo za industriju cementa.

Naravno, pravila moraju da se pridržavaju i turisti koji borave na ostrvu ili se usidre u njegovim lukama, a filozofija nultog otpada dovela je na ostrvo ekološki osvešćene posjetioce, stvorila nove poslovne mogućnosti u vezi sa korišćenjem obnovljivih izvora energije i ustoličila eko-turizam i održivu poljoprivredu, što je značajno podstaklo lokalnu ekonomiju, prenosi Punkufer.hr.