VIDLJIVO IZ SVEMIRA: Gradi se najveći izvor čiste energije na planeti

Najveća svjetska elektrana, vidljiva iz svemira, koja će proizvoditi dovoljno struje za napajanje Švajcarske, gradi se na djelovima neplodne slane pustinje na ivici zapadne Indije. Biće to jedan od najvažnijih izvora čiste energije na cijeloj planeti.

Sagar Adani, izvršni direktor kompanije „Adani grin enedži limited“ (AGEL), bratanac Gautama Adanija, drugog najbogatijeg čovjeka u Aziji, čije bogatstvo od 100 milijardi dolara potiče od „Adani grupe“, najvećeg uvoznika uglja u Indiji i vodeće rudarske kompanije fosilnih goriva, kaže za Si-En-En, da više i ne računa kolika će biti površina buduće elektrane na čisto gorivo.

„Adani grupa“ je osnovana 1988. godine, i čini je konglomerat kompanija u oblastima od luka i termoelektrana do medija i cementa.

Njena jedinica za čistu energiju AGEL gradi veliku solarnu i vjetroelektranu u zapadnoj indijskoj državi Gudžarat čija će izgradnja koštati oko 20 milijardi dolara. Biće to najveći park za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora na svijetu kada bude završen za oko pet godina i trebalo bi da proizvede dovoljno čiste električne energije za napajanje 16 miliona indijskih domova.

Uspjeh Parka obnovljive energije Kavda (Khavda Renewable Energy Park) je od ključnog značaja za napore Indije da smanji zagađenje i postigne svoje klimatske ciljeve, dok istovremeno zadovoljava rastuće energetske potrebe najmnogoljudnije nacije na svijetu i najveće ekonomije koja se najbrže razvija. Ugalj i dalje učestvuje sa 70 odsto u proizvodnji električne energije u Indiji.

Smješten na samo 20 kilometara od jedne od najopasnijih svjetskih granica koja razdvaja Indiju i Pakistan, park će se prostirati na više od 320 kvadratnih kilometara i biti najveća elektrana na planeti bez obzira na izvor energije, kažu u AGEL-u.

„Tako veliki region, region koji je tako prazan – nema divljih životinja, nema vegetacije, nema naselja. Ne postoji bolja alternativa da se to zemljište upotrijebi“, navodi Adani.

Veliki zeleni planovi grupe nisu narušeni uprkos turbulentnoj godini za njima kada ih je američka investiciona istraživačka firma „Hindenburg risrč“ optužila da se decenijama bave prevarama.

Indijski konglomerat rudarstva i medija osudio je ovaj izvještaj kao „neosnovan“ i „zlonamjeran“. Ali to nije uspjelo da zaustavi zapanjujući slom na berzi koji je, u jednom trenutku, zbrisao više od 100 milijardi dolara vrijednosti kompanija na berzi. Lično bogatstvo Gautama Adanija je takođe bilo pogođeno, palo je za više od 80 milijardi dolara u mjesecu nakon objavljivanja izvještaja.

Ali tajkun se od tada oporavio i grupa sada ulaže milijarde u sektor čiste energije.

Planira da uloži 100 milijardi dolara u energetsku tranziciju tokom naredne decenije, pri čemu je 70 odsto investicija namijenjeno čistoj energiji.

Zaokret ka čistoj energiji „Adani grupe“ dolazi u trenutku kada je Indija sebi postavila neke ambiciozne klimatske ciljeve. Premijer Narendra Modi obećao je da će obnovljivi izvori, kao što su solarna energija i energija vjetra, ispuniti 50 odsto energetskih potreba Indije do kraja ove decenije.

Modi je 2021. obećao da će Indija postići neto nultu emisiju do 2070. godine, što je još nekoliko decenija kasnije od razvijenih ekonomija.

Vlada je postavila cilj od 500 gigavata kapaciteta za proizvodnju električne energije iz nefosilnih goriva do 2030. godine. AGEL, najveća kompanija za proizvodnju obnovljive energije u zemlji, ima za cilj da obezbijedi najmanje devet odsto od toga, sa skoro 30 gigavata proizvedenih samo iz Kavda parka u Gudžaratu.

Neuspjeh prelaska na obnovljive izvore energije nije opcija, naglašava Adani.

„Nema izbora za Indiju osim da počne da radi projekte do sada nezamislive veličine i obima“, kaže ovaj tridesetogodišnjak.

Prije svega zato što će potražnja za energijom eksplodirati u narednim godinama.

Indija je treća zemlja u svijetu po potrošnji energije, iako su njena potrošnja energije i emisije po osobi manje od polovine svjetskog prosjeka, pokazuju podaci Međunarodne agencije za energiju (IEA) sa sjedištem u Parizu.

To bi brzo moglo da se promijeni. Zahvaljujući rastućim prihodima, potražnja za energijom se udvostručila od 2000. godine, a 80 odsto se još uvijek zadovoljava ugljem, naftom i čvrstom biomasom. Tokom naredne tri decenije, ekonomija koja se brzo širi će imati najveći rast potražnje za energijom od bilo koje zemlje na svijetu, saopštila je IEA.

„Ako Indija uradi ono što je Kina uradila, ako Indija uradi ono što je uradila Evropa, ako Indija uradi ono što su uradile SAD, onda nas sve čeka veoma, veoma sumorna klimatska budućnost“, rekao je Adani, govoreći o istorijskom korišćenju fosilnih goriva tokom perioda industijskog razvoja ovih zemalja.

Do 2050. ukupna potražnja za električnom energijom u Indiji samo za napajanje klima uređaja u stanovima trebalo bi da premaši ukupnu potrošnju energije u čitavoj Africi danas, saopštila je IEA.

Indija se ne može osloniti na fosilna goriva za svoje rastuće potrebe bez katastrofalnih posljedica po napore da se izbori sa klimatskom krizom.

Zeleni planovi konglomerata su impresivni, ali stručnjaci za klimu su kritični prema njegovim kontinuiranim ogromnim ulaganjima u fosilna goriva.

„Adani grupa“ nije samo jedan od najvećih graditelja i operatera rudnika uglja u Indiji, već upravlja i kontroverznim rudnikom uglja Karmajkl u Australiji, koji je na meti žestokih kritika aktivista za klimatske promjene koji kažu da je to „smrtna kazna“ za Veliki koralni greben.

Adani priznaje da bi svi bili srećni kada bismo mogli energiju da dobijamo iz 100 odsto obnovljivih izvora, ali da je u ovom trenutku to praktično nemoguće.

Napominje i da aktivisti u razvijenim zemljama, koje su istorijski emitovale mnogo više gasova staklene bašte, često nisu u stanju da razumiju zapanjujući izazov sa kojim se Indija suočava da istovremeno razvija svoju ekonomiju i svoju industriju čiste energije.

„Mislim da je takođe veoma važno poštovati činjenicu da svaka zemlja ima pravo da omogući svom stanovništvu dovoljno energije“, zaključuje Sagar Adani.