Na današnji dan: Patentirane lego kocke

Događaji na dan 28. januar

98. – Trajan nasleđuje svog usvojenog oca Nervu kao rimski imperator, pod njegovom vladavinom Rimsko carstvo će dostići najveće granice.

1077. – Ukinuta je ekskomunikacija Hajnriha IV nakon njegovog pokajničkog puta u Kanosu.

1393. – Francuski kralj Šarl VI Ludi je zamalo izbjegao smrt kada je tokom jednog bala kostime nekoliko igrača zahvatila vatra.

1521. – Sazvan je državni Sabor u Wormsu radi rasprave o Martinu Lutheru i protestantskoj reformaciji u Svetom Rimskom Carstvu.

1573. – Počela velika seljačka buna pod vođstvom Matije Gupca. Pobuna u krvi ugušena 09.02.1573., a njen vođa zarobljen i posle nekoliko dana umro od posljedica mučenja.

1573. – Potpisane su odredbe Varšavske konfederacije, kojim je dozvoljena sloboda vjeroispovesti u Poljskoj.

1689. – Engleski parlament objavio abdikaciju kralja Džejmsa II. Posljednji vladar iz dinastije Stjuart bio prisiljen na napusti presto zbog pokušaja da vrati katolicizam u Englesku.

1813. – Gordost i predrasuda je prvi put objavljena u Ujedinjenom Kraljevstvu.

1820. – Ruska ekspedicija predvođena Fabijanom Gotlibom fon Belingshauzenom i Mihailom Lazarevom otkriva Antarktik, približivši se antarktičkoj obali.

1846. – Na balu u Beču prvi put izveden „Srpski kadril“, djelo koje je Johan Štraus mlađi komponovao po nalogu kneza Miloša Obrenovića.

1855. – Lokomotiva na Panamskoj željeznici napravila je prvi svjetski transkontinentalni prelazak.

1871. – Francuska „Vlada narodne odbrane“, koja je formirana u Parizu po svrgavanju Napoleona III i proklamovanja republike, prihvatila kapitulaciju u ratu s Pruskom, u kom je francuska vojska teško poražena.

1878. – U Nju Hejvenu u SAD puštena u rad prva telefonska centrala, dvije godine pošto je Aleksander Grejem Bel patentirao telefon.

1889. – Auguste Charlois otkrio asteroid 282 Clorinde.

1909. – Američke trupe su napustile Kubu sa izuzetkom baze Gvantanamo gdje su se nalazili od kraja Špansko-američkog rata.

1915. – Formirana američka Obalna straža.

1918. – Pobunjenici su preuzeli kontrolu nad Helsinkijem, prisilivši finski Senat na podzemlje tijekom Finskog građanskog rata.

1919. – Izjednačen kalendar u Kraljevini SHS (predratna Srbija i Crna Gora prihvatile gregorijanski kalendar).

1921. – Simbolična grobnica neznanom vojniku postavljena je ispod Slavoluka pobjede u Parizu.

1932. – Japan je okupirao Šangaj (Kina).

1935. – Island postao prva zemlja u kojoj je legalizovan pobačaj.

1958. – Patentirane su savremene Lego kocke izrađene od plastike. Vrlo je zanimljivo da su takve Lego kocke iz 1958. godine kompatibilne s kockama koje se i danas proizvode, iako su stare preko 65 godina.

Prijavitelj patenta bio je tadašnji šef kompanije Lego – Godtfred Kirk Christiansen. On je bio zapravo sin i nasljednik slavnog osnivača grupe Lego – Olea Kirka Christiansena. Treću generaciju porodice predstavlja današnji većinski vlasnik dionica – Kjeld Kirk Kristiansen (Oleov unuk i Godtfred sin) – koji je najbogatiji Danac i čije se bogatstvo procjenjuje na otprilike 7,3 milijardi dolara. Porodično prezime Christiansen u međuvremenu se počelo pisati Kristiansen.
Za pronalaženje odgovarajućeg materijala za izradu suvremenih Lego-kocaka trebalo je navodno čak pet godina. Napokon je odabran akrilonitril butadien stiren (kratica ABS). Od tada pa sve do danas proizvedene su stotine milijardi Lego-kocaka (ukupan broj procjenjuje se na 560 milijardi, no svake se godina povećava za nekoliko desetina milijardi).

1965. – Fabrika General Motors ostvarila najveću godišnju zaradu u povijesti američkih fabrika.

1971. – Objavljena Sarajevska deklaracija o hrvatskom jeziku.

1985. – Supergrupa SAD za Afriku snima hit singl We Are the World da bi sakupila novac za pomoć gladnima u Etiopiji.

1986. – Nakon polijetanja iz Kejp Kaneverala eksplodirao je Space Shuttle Challenger, poginulo svih sedam astronauta.

1992. – Barkasa Hrvatske ratne mornarice naletjela na minu tijekom razminiranja pristupa ratnoj luci Lora. Poginuli su Darko Jurišin i Nikola Prleta.

1995. – U najkrvavijem sukobu od početka nasilja islamskih ektremista u Egiptu poginulo 14 ekstremista, dva policajca i dva prolaznika koja su se našla u unakrsnoj vatri.

1997. – U Alžiru na prepunoj pijaci u blizini glavnog grada u eksploziji bombe poginulo 15, ranjeno najmanje 30 ljudi.

1998. – U Indiji na smrt osuđeno svih 26 optuženih za učešće u zavjeri i ubistvu bivšeg premijera Radživa Gandija.

2002. – U Beogradu održana prva sjednica Međudržavne komisije za utvrđivanje granica i pripremu ugovora o državnoj granici između Jugoslavije i Hrvatske.

2006. – U Katovicama, u južnoj Poljskoj, srušio se krov dvorane u kojoj se održavala izložba golubova. Poginulo je 65, a povrijeđena je 141 osoba.

2007. – Grb i zastava Federacije Bosne i Hercegovine stavljeni izvan snage, s obrazloženjem da ne predstavljaju sva tri bosansko-hercegovačka naroda.

2014. – Zemljotres jačine 4,2 stepena po Richterovoj skali i s procijenjenim intenzitetom u epicentru od 6 stepeni Mercallijeve skale zabilježen je oko 1 sat poslije ponoći na području Ivanjske, sjeverno od Banje Luke.

2015. – Probijen tunel Karaula dužine od 902 m koji spaja Sarajevo i Tuzlu.